مسیحیت ناستیکی چیست؟ ناستیکها با گنوسی‌ها چه تفاوتی دارند؟ آیا آنها نیز مسیحی محسوب می شوند؟

گنوسیسم و ارتباط آن با مسیحیت

گنوسیسم، Gnosticism یا ناستیکیسم، به معنای «معرفت» یا «شناخت»، یک جهان‌بینی گسترده است و نه یک فرقه مشخص. این طرز تفکر در دوران اولیه مسیحیت در برخی فرقه‌ها نفوذ کرد، اما کاملاً با مسیحیت راست‌کیش متفاوت و در بسیاری از موارد متناقض با آن است. در حقیقت، فرقه‌هایی که آموزه‌های گنوسی را در خود جای داده بودند، از مسیحیت اصلی جدا شده و نمی‌توان آن‌ها را مسیحی واقعی دانست. یکی از باورهای اساسی گنوسیسم این است که ماده ذاتاً شر است و روح خوب است. آن‌ها معتقد بودند که جهان مادی توسط خدای نادانی خلق شده که نمی‌تواند خدای قادر و حکیم عهد جدید باشد. در نتیجه، نجات را در فرار از بدن مادی و اتصال روح به خدای برتر از طریق معرفت عرفانی می‌دیدند.

گنوسی‌ها عیسی مسیح را نه به عنوان انسانی واقعی، بلکه به عنوان موجودی روحانی می‌دانستند که فقط به نظر می‌آمده بدن داشته باشد (دوستیسم). این عقیده با آموزه‌های مسیحی کاملاً در تضاد است که تأکید دارند عیسی هم خدا و هم انسان بود و جسم واقعی داشت. گنوسی‌ها همچنین اناجیلی جعلی نوشتند که ادعا می‌کردند در آن‌ها اسرار نجات از طریق دانش خاصی که عیسی به شاگردان خاصی مانند توما یا مریم مجدلیه آموخته، فاش شده است. این متون، برخلاف کتاب مقدس، از تعالیم مسیحی منحرف می‌شوند و از فلسفه‌های شرقی و یونانی تأثیر گرفته‌اند.

گنوسیسم نجات را در معرفت می‌دید، در حالی که مسیحیت نجات را تنها در ایمان به عیسی مسیح به عنوان نجات‌دهنده می‌داند. کلام خدا در کتاب مقدس، مکاشفه الهی و معیار حقیقت است و هرگز جای خود را به مکاشفه‌های شخصی یا متون جعلی نمی‌دهد. پدران کلیسا نیز تأکید داشتند که نوشته‌های گنوسی اسناد جعلی هستند و آموزه‌های آن‌ها با مسیحیت سازگار نیست. همان‌طور که در اول پطرس باب 5 آیه 8 می‌خوانیم: «هشیار و مراقب باشید، زیرا دشمن شما، شیطان، همچون شیری غران به هر سو می‌گردد تا طعمه‌ای بیابد و آن را ببلعد.» بنابراین، ایمانداران باید از تعالیم گمراه‌کننده‌ای که ادعا می‌کنند معرفت شخصی راه نجات است، دوری کنند و به کلام خدا و آموزه‌های عیسی مسیح وفادار بمانند.